Silinen Geçmiş

Türkiye’ye her geldiğimde, sanki geçmişim siliniyor, anılarım yok oluyor, yaşadığım birçok şey binlerce yıl önce yaşamış hikayelerdeki kadar eski gibi hissediyorum.

Eskiden nedenin, bulunduğum yere alışmam olduğunu düşünüyordum. 18 yaşında memleketten okumak için ayrılıp, İstanbul’a gittiğimde de, her aile ziyaretinde benzer duygulara kapılıyordum. 24 yaşında Türkiye’yi terk ettiğimde de. Son zamanlarda ise asıl nedenin, fiziksel hafızanın silinmesi olduğunu farkettim. Çünkü eskiden bulunduğum diğer yerlerde bu hissi yaşamıyorum. Aksine, karış karış her yerden yaşadığım anılar fışkırıyor.

Türkiye’de şehirler değişiyor. Sokaklar, mahalleler, dükkanlar ve insanlar. Kimi zaman aynı yüzler farklı bir hayat sürüyormuş gibi gözükürken, kimi zaman yüzler de bambaşkalaşıyor. Kısacası, hafızamıza kazıdığımız, referans aldığım her şey teker teker yok oluyor.

Bu, belki komplolara konu olabilecek şekilde bilinerek, planlanarak ve isteyerek yapılıyor; belki de modernleşmenin yanlış anlaşılmasından, geçmişten kopmanın marifet sayılmasından belki de, Anadolu’nun yüzlerce hatta binlerce yıllık yok et ve üstüne yenisini inşa et kültürü yüzünden… Bilmiyorum…

Bildiğim şey şu, çocukken oynadığım yerler, okuduğum okul, arkadaşlarımla zaman geçirdiğim yerler, sokakta aşina olduğum mağazalar, ziyaret ettiğim şehirler hiçbir şey eskisi gibi değil. 20–25 yıl öncesine de gerek yok. 10 yıl öncesinden bu yana bile birçok şey daha farklı. Bunun aksine; diğer ülkelerde yaşadığım, bulunduğum yerler, gezdiğim sokaklar ana hatlarıyla aynı. Gözüm kapalı neyin nerede olduğunu bulabiliyorum.

Sadece kişisel değil, ortak kültürü ve tarihi düşündüğümde de, benzer bir tabloyla karşılaşıyorum. İnsanların alışkanlıklarının bu kadar değişmesi, birbirlerine karşı tavrı, tarihe bakışındaki, yaşam tarzlarındaki farklılıklar da bence buna bağlı. Geçmişe dair izleri kaybettikçe, sadece kalan parçalara sarılıyoruz. Diğerleri ise yeni bir tarihin parçası oluyor. Çok hızlı kanıksıyor, benimsiyor ve geçmişi unutuyoruz.